Puntenslijpen aan de tekentafel
Hoe je jouw fantasierijke tuin ideeën vertaalt naar praktische ontwerpen
Kort & bondig
In dit deel gaan we dromen vangen!
Want waar we tijdens de voorgaande afleveringen nog slechts de weg vrij hebben gemaakt om te mogen, te kunnen en te durven dromen, is het moment nu aangebroken om die tuindromen zorgvuldig te laten kiemen. Met andere woorden, we gaan onze tuindromen voorzichtig al een heel klein beetje vertalen naar concrete droomtuinen!
Maar hoe krijg je die fantasieën naar de praktijk vertaald? Hoe maak je je aanpak werkbaar en haalbaar? En wat zijn handige hulpmiddelen om je fantasieën met succes naar de praktijk te vertalen?
Een tipje van de sluier: Houd de potloden en een puntenslijper in elk geval zeker alvast bij de hand!
Dit deel is onderdeel van de special
Het begin van de tuindroomAlle delen bij deze special (tot dusverre)
Direct bekijken
Hoe je jouw fantasierijke tuin ideeën vertaalt naar praktische ontwerpen
"Een wereld van hangende tuin waar subtiele sierlijke watervalletjes het water metershoog naar beneden lieten kletteren. Daar, op een hardstenen plateau spatte het water uiteen om als fijne druppels te verdwijnen tegen de rotswand, de lianen van wilde wingerds en de varens die het plateau omzoomden."
Ik ga samen met jou sprookjesachtige droomtuinen ontwikkelen die eigenlijk tegen het ongelooflijke aanschuren. Tuinen die de natuurwetten tarten.
Planten die onder de waterspiegel lijken te groeien, rotsen die in de ruimte zweven, met daarop kleine afzonderlijke ruimtes die weer miniatuurtuintjes op zichzelf vormen. Maar ook tuinen die op het water drijven en kolossale wanden van geurende bloemen en kleurrijke bladeren. We proberen niets aan het toeval over te laten. Eigenlijk moeten de tuinen die we op het oog hebben, tuinen worden die onrealistisch zijn, welhaast ongeloofwaardig zijn. En toch moeten ze echt gaan bestaan! Een uitgestrekt perceel is inmiddels al geregeld. Dit perceel zal de plek gaan worden waar we erop los kunnen experimenteren. De vraag die nu direct opdoemt is: "Hoe gaan die sprookjesachtige tuinen dan werkelijk eruit zien?
In het Boek der Zeven Droomtuinen heb ik afgelopen jaren al een groot aantal tuinscenes uitgewerkt. Het zijn surrealistische, fictieve scenes die eigenlijk alleen in een droomwereld kunnen bestaan.
Als we onszelf eenmaal toestaan om te kunnen, mogen en durven dromen, zullen in onze gedachten waarschijnlijk tal van gekke en onmogelijke tuinscenario's de revue passeren. Maar hoe krijg je die fantasieën naar de praktijk vertaald? Hoe maak je je aanpak werkbaar en haalbaar? En wat zijn de hulpmiddelen om je fantasieën met succes naar de praktijk te vertalen?
Leren van andere takken van sport
Vergeleken met het vormgeven van surrealistische fantasierijke sprookjesachtige droomtuinen is het ontwerpen van de meer alledaagse tuinen eigenlijk peanuts. Want waar je doorgaans kunt beschikken over talloze bestaande voorbeelden die ter inspiratie kunnen dienen, ligt dat voor onze sprookjesachtige droomtuinen toch net even wat anders.
We willen namelijk juist voorbij gaan aan dat realistische, praktisch haalbare, tenminste in onze beleving, onze perceptie. En dan zou het zomaar zo kunnen zijn, dat de gangbare manieren waarop het proces van tuinontwerpen wordt aangevlogen, tekort gaat schieten voor ons creatieve tuinavontuur. Want de beleving van onze tuinen moet als het even kan tot verbazing of zelfs ongeloof kunnen leiden. Tuinen alsof ze werkelijk uit een sprookje zijn getrokken. Dat is ons punt aan de horizon.
We staan daarbij dus een beetje met lege handen, want als je de grenzen van wat mogelijk is wilt oprekken, is het wat lastiger om inspiratie bij de tuin van de buurman te gaan opdoen. De tuincreativiteit van de buurman zou je namelijk per definitie begrenzen.
Dit alles wil echter niet zeggen dat we het "ontwerp"-wiel helemaal opnieuw moeten gaan uitvinden.
Soms is het slim om inspiratie op te doen in andere takken van sport die al wat meer met dat bijltje gehakt hebben.
De filmset bezoeken!
Een interessante wereld die ook fictie en realiteit combineert is de wereld van film en theater. Zo vertrekt de wereld van "bewegende beelden" (film) namelijk ook vanuit een verhaal en dat verhaal kan grenzeloos fictief zijn. Het kan realistisch zijn of complete fantasie. Vaak is het een combinatie van beiden. En juist dat maakt het voor mij des te interessanter om de filmwereld er eens naast te leggen. Want het vertalen van fictie naar realiteit - van innerlijke belevingswereld naar de buitenwereld - is iets wat wij tijdens onze fase van vormgeving ook tegen zullen gaan komen. De wereld van het podium en de film ga ik gebruiken als inspiratiebron bij het stap voor stap vertalen van mijn tuindromen naar werkelijke sprookjesachtige droomtuinen.
Als we de tuin als sprookjesachtige totaalbeleving weg willen zetten in plaats van als een plek waar alleen maar leuke plantjes groeien en bloemetjes bloeien, dan zullen we op sommige gebieden werkelijk alle registers los moeten trekken. Voor ons is dat goochelen met fantasie wellicht nog wat spannend, maar binnen de wereld van de cinema haalt men daar z'n neus voor op. Het vormt daar namelijk sinds jaar en dag de kern van de werkzaamheden.
Ik distilleer daarom uit de filmwereld een aantal interessante hulpmiddelen die ook voor ons van waarde kunnen gaan zijn. Deze ga ik verderop in mijn ontwerpproces inzetten om tot de beoogde resultaten te komen. De eerste hulpmiddelen is het gebruik van scenario's en belevingsschetsen.
Het oorspronkelijke verhaal doorvertalen naar een scenario
Het creëren van een sprookjesachtige tuinbeleving is als het schrijven van een romantisch fantasieverhaal.
Maar om dat verhaal naar een werkbaar programma te vertalen, moet het verhaal zodanig worden aangepast dat het uiteindelijk te vertalen is in hapklare brokken waarmee we onze tuin kunnen gaan vormgeven. Tegelijkertijd mag dat werkbare programma niet inboeten in inhoud en fantasie.
De filmwereld maakt daarom gebruik van een scenario.
Een scenario is eigenlijk het oorspronkelijke verhaal maar dan zodanig in stukken geknipt en herschreven, dat het gekoppeld kan worden aan de filmattributen: De acteurs en het filmdecor. In het scenario geeft de regisseur dus handen en voeten aan de verhaallijn. Er staat ook iets over de setting in vermeld: Het decor, wat in het zogenaamde draaiplan veel gedetailleerder wordt uitgewerkt. Het scenario en het draaiplan vormen tezamen daarmee een beschrijving van hoe de levende attributen zoals acteurs met elkaar de interactie opzoeken en met de omgeving, het decor in verbinding staan om bij de toeschouwer de gewenste beleving op te wekken.
Wat nu zo interessant is aan dat scenario, is dat het de overgang vormt tussen fantasie en realiteit. Het is een soort van handig hulpmiddel om de dingen die eigenlijk fictief zijn, toch zodanig weer te geven dat wij ze als toeschouwer op een geloofwaardige manier kunnen ervaren. Maar om dat scenario vorm te kunnen geven, moeten ook de sfeer en de indrukken die de toeschouwer opdoet worden uitgewerkt.
Daarom worden er schetsen gemaakt van de sferen die bij zo'n beschrijving uit een verhaal horen. Met behulp van die zogenaamde belevingsschetsen kun je veel beter nadenken over hoe het tuinscenario en tuindecor er uiteindelijk uit moet komen te zien. De regisseur van een film heeft deze schetsen vaak al in zijn hoofd gemaakt. Vaak worden daarbij ook kunstenaars betrokken die tekeningen en modellen van deze fictieve wereld maken. Je zou dit moment kunnen beschouwen als het eerste moment waarop de droom of gedachte de realiteit raakt. Besef hierbij dat deze belevingsschetsen op fantasie gebaseerd kunnen en mogen worden!
Miniatuur decors als visualisatie hulpmiddel
Miniatuur decors als visualisatie hulpmiddel
Fantasy films zoals The Lord of the Rings en Harry Potter maken bij de verfilming ervan gebruik van miniatuur decors oftewel maquettes die de scene miniatuur weergeven. Op deze maquettes worden later via digitale technieken acteurs "geplakt". Zo lijkt de maquette levensgroot, zonder dat deze op ware schaal/grootte als decor hoeft te worden gebouwd.
De maquettes komen voort uit belevingsschetsen van de wereld die de regisseur wil nabootsen. Daarnaast worden soms maquettes gemaakt om de beoogde fantasiewereld beter op het netvlies te krijgen. Wij gaan deze zogenaamde belevingsschetsen ook toepassen bij het vertalen van onze tuindromen naar een veel praktische tuinplan.
Eenzelfde techniek wordt ook toegepast bij pretparken zoals de Efteling. Voor de ontwikkeling van de attractie Droomvlucht zijn door de ontwerper Ton van de Ven eerst abstracte fantasietekeningen gemaakt: De belevingsschetsen. Zo kon de ontwerper de dromen die hij in gedachte koesterde niet alleen voor zichzelf maar ook voor zijn omgeving visueel tot in detail verhelderen.
Voordat we onze tuindromen kunnen vertalen naar een enigszins werkbaar tuinplan, moeten we het eerst vertalen naar een verhaal en vervolgens naar beelden die bij dat verhaal zouden kunnen horen. Ik put voor mijn tuindromen uit de sferen die beschreven staan in het Boek der Zeven Droomtuinen maar wellicht heb jij zelf al een perfect beeld bij jouw droomtuinen. Die beeldende schetsen die we hiervan gaan maken vormen de input voor de wat meer pratische uitwerking van ons plan, het tuindecor en technische schetsen.
Naast het scenario en de beeldende schetsen kent de filmwereld nog een paar andere hele interessante hulpmiddelen die van pas kunnen komen bij ons tuinontwerp avontuur, zoals de ontwikkeling van de filmdecors.
Deze komen in volgende afleveringen terloops aan de orde.
"Het ontwikkelen van een succesvolle sprookjesachtige droomtuin heeft wel iets weg van het regisseren van een blockbuster film"
Enkele belevingsschetsen voor de Zeven Droomtuinen
We beginnen bij het begin. Het vertalen van de sferen uit onze droomwereld - in mijn geval uit het Boek der Zeven Droomtuinen - naar echte ruimtelijke sferen.
Dat vertalen kun je in woorden en beelden doen maar de combinatie ervan is eigenlijk het meest krachtig en effectief. Een beoogde tuinsfeer kun je beschrijven in woorden waaraan je ook sensorische kenmerken kunt toevoegen, zoals hoe de omgeving ruikt, hoe het geluid van de wind door de bladeren klinkt en welke kleuren, vormen en structuren er allemaal zichtbaar zijn. Je kunt er ook een gevoel aan koppelen. Wat voor gevoel ervaar je zodra je deze scene ervaart? Het beschrijven van een gevoel kan in latere stadia handig zijn om je focus op de juiste sfeer en beleving extra scherp te houden!
Heb je de sfeer in woorden beschreven, dan kun je de sfeer of delen van de sfeer in kleine schetsen uittekenen. Dit zijn dus de belevingsschetsen die we dadelijk gaan gebruiken bij het door-vertalen naar praktische oplossingen.
Van belang is om bij het opschrijven van de sfeer en het maken van belevingsschetsen, je niet te laten weerhouden door de veronderstelde praktische haalbaarheid!
De belevingsschetsen spelen zich in ons geval dus NIET af in de realiteit maar in de fantasiewereld. Ze helpen ons beter in woord en beeld te beschrijven hoe onze dromen nu eigenlijk gedetailleerd eruit zien.
Help, ik blokkeer!
Het tekstverwerkingsprogramma op de laptop geopend, potloden geslepen en een stapeltje vellen papier binnen handbereik. Klaar voor de actie!
Maar dan slaat de stress plotseling toe! Want misschien vind jij van jezelf dat je helemaal niet zo goed kunt schrijven, schetsen of tekenen.
Misschien vond je het zelfs al lastig genoeg om die droomtuin in gedachte te fantaseren.
Maak je geen zorgen! Voor elk probleem(pje) bestaat er een oplossing. Zo ook voor jouw onnodige creatieve blokkade.
Hoe ontwikkel je je creativiteit?
- Verlaag je eigen verwachtingen: Het oplossen van die vervelende creatieve blokkade zit een stukje in het besef dat je slechts voor jezelf iets gaat uitwerken. Je hoeft geen heel team te overtuigen van je dromen. Daarom liggen er ook geen verwachtingen ten aanzien van jouw artistieke vermogen. Je kunt het dus jezelf zo moeilijk maar ook zo makkelijk mogelijk maken als dat je zelf besluit! Teken en schrijf in eerste instantie dus met het doel om enig idee te vormen van wat je in gedachte hebt. Alsof je een fantasietekening maakt of een klein fantasieverhaal.
- Heb geduld: Veel artistieke pogingen gaan roemloos ten onder door een gebrek aan geduld. De lat die je jezelf wellicht oplegt om tot een goed resultaat te komen, gaat vaak onbewust gepaard met haast. Maar creativiteit laat zich niet opjagen. Creativiteit is dingen proberen zonder jezelf te beoordelen en veroordelen. Naast het feit dat je dus wel wat milder mag zijn voor jezelf, is het ook van belang om jezelf voldoende ruimte en tijd te geven.
- Houd het eenvoudig: Als je schrijft of tekent, verwacht dan niet van jezelf dat je complete volzinnen op papier moet kunnen zetten of dat je juist in de juiste verhoudingen en kleuren een schets moet kunnen maken. Niemand weet wat jij denkt of droomt, behalve jijzelf. Er bestaat dus ook geen enkele verwachting ten opzichte van jouw dromen en de manier waarop je ze op papier wilt verduidelijken.
Watertjes in boomstronken... De verleiding is wellicht om te gaan denken over de haalbaarheid hiervan. Ga ik echte boomstronken gebruiken of ga ik de stronken namaken met beton of kunststof? Toch moeten we deze vragen even parkeren tijdens deze ontwerpfase. Fantasie kent immers geen mitsen en maren.
Mijn eerste beschrijvende belevingsschetsen zijn gereed! En nu?
Zodra je enigszins gereed bent met het in woord en beeld beschrijven van je droomwereld is het tijd voor rust!
Wellicht even rust voor jezelf maar bovenal rust om ruimte te ontwikkelen voor nieuwe creativiteit.
Die tekeningen en beschrijvingen die je hebt gemaakt, die moeten nu namelijk als het ware een beetje gaan rijpen. je zult dan gaan merken dat - doordat je droomwereld nu op papier staat - je ongemerkt over andere details begint na te denken. Als je erin geslaagd bent om tijdens het beschrijven van je droomtuin niet te vervallen in praktische mitsen en maren, maar vast hebt weten te houden aan de utopische fantasiewereld, dan zal je zien dat jouw creatieve geest zelfs in deze fase al wat invulling gaat geven aan vervolgstappen.
In de volgende aflevering vertalen we onze fantasierijke schetsen door naar wat meer praktische schetsen. Het is het verhaal van het tuindecor!
Hoe laat je een rots eigenlijk zweven? Het is slechts een van de vele vragen die ik in de kantlijn noteer. Later zullen er vanzelf oplossingen ontstaan. Voor nu schets ik een grove richting als mogelijk vertrekpunt
Bekijk ook
De onthulling van de eerste sprookjesachtige droomtuin!
Dit deel is onderdeel van de special
Het begin van de tuindroomAlle delen bij deze special (tot dusverre)
Ik hoop dat je genoten hebt van dit deel en misschien zelfs geïnspireerd bent geraakt door een idee waarmee je eigen tuin nog sprookjesachtiger kunt maken. Ik ben heel benieuwd naar jouw eigen creatie en het uiteindelijke resultaat! Laat daarom gerust jouw ervaring of indruk hierover achter.
Of misschien vind je het leuk om deze special met anderen te delen of wil je me wat vragen.
Of misschien vind je het leuk om deze special met anderen te delen of wil je me wat vragen.
541
Reacties